TÜRK UÇAK FABRİKASI
Türkiye Uçak sanayi tarihinden...
Dünyadaki 3 büyük teknoloji sıralaması şöyle
yapılmaktadır;
1. Uzay ve Havacılık
2. Bilgisayar
3. Nükleer
Aralarında en katı şartnâme kuralları Nükleer ve
Havacılık Teknolojilerindedir. Askeri şartnâmeler
bile geride kalmaktadır.
. . .VE BİZ BU TEKNOLOJİLERİ ISKALAMIŞIZ!!?...
Evet bu sefer de HAVACILIK'ta yada UÇAK
yapımında teknolojiyi nasıl ıskalamışız diye
yazalım dedim ve aşağıda inanılması zor ancak
acı gerçekleri yazdım. Okudukça üzüleceksiniz.
Ancak tarihini iyi bilmeyen hem atılım yapmada,
hem de proje üretmede çok zorlanır. Bu nedenle
biz Mühendislerin özellikle Türkiye'nin
Sanayileşme tarihini iyi bilmemiz gerekir.
Sonunda yine yorumu sizlere bırakıyorum....
Nedeni ise Atatürk ..... "Ben sizlerden Fikri hür,
vicdanı hür, irfanı hür nesiller yetiştirmenizi
istiyorum"
diyor!
Ulu önder Atatürk bazı mühendislerin bile bugün
anlamakta güçlük çektiği yukarıdaki 3 teknolojik
sıralamayı sanki 1920'li yıllarda sezmiş ve hemen
1. Sıradaki Havacılık için kolları sıvamış . . . . .
Atatürk'ün emriyle 16 Şubat 1925 tarihinde
"Türkiye Tayyare Cemiyeti" kurulur. Daha
sonraları isim "Türk Hava Kurum" (THK) olarak
değiştirilecektir. Gayesi planörcülük, motorlu
tayyarecilik, paraşütçülük ve modelcilik dallarında
kamplar eğitim tesisleri yarışma vb. faaliyetler
düzenlemek. 1928 yılında ise "Tayyare Makine
Mektebi" açıldı. Fransa ve Almanya'ya uçak
mühendisliği eğitimi için öğrenciler gönderildi.
1925 yılında Ankara-Akköprü de kurulan
marangoz atölyesi daha sonraları Planör
imalathanesi halini aldı. 1939 yılına kadar 150
adet planör yapıldı. 1935 de Türk Kuşu hizmete
girdi. 1933 yılında Havayolları Devlet İşletme
İdaresi (HDİİ) kuruldu. Adı daha sonra Türk Hava
Yolları (THY) oldu. İlk filoda 28 koltuk kapasiteli 5
küçük uçak vardı. Sadece Ankara-Eskişehir
arasında uçuluyordu. *
Atatürk'ün "Bütün tayyarelerimizin ve
motorlarının memleketimizde yapılması ve hava
harp sanayinin bu esasa göre inkişaf ettirilmesi
icap eder" sözleriyle 1925 yılında Tayyare
Otomobil ve Motor Türk Anonim Şirketi TOMTAŞ
kuruldu.
6 Ekim 1928 de Kayseri de Türk-Alman işbirliği ile
Junkers A-20 modeli uçak üretimine başladı.
Daha sonra çıkan anlaşmazlık nedeni ile 3 Mayıs
1929 da Alman lar tüm hisselerini TH Kurumuna
devretti. 1932 yılına kadar;
Junkers A-20 den 15 adet üretildi ve uçakların
telsizleri de mevcuttu. 1932 den sonra Amerikan
Curtis-Wright montajına başlandı.
1938 yılına kadar;
145 adet Alman Gotha, 112 adet İngiliz Miles-
Magister tipi uçak imal edildi.
1939 yılında Uçak üretimi Türk Hava Kuvvetlerine
verildi. 1945 yılında başlayan Amerikan yardımları
nedeni ile üretim durduruldu. Atatürk ün sanayi
devrimlerindeki ilk geri adımın ölümünden 6 yıl
bile geçmeden gelmesi ne kadar enteresan değil
mi?
Özel sektör ise;
1936 yılında Nuri Demirağ ile havacılık sektörüne
girdi. İstanbul-Beşiktaş'ta tasarım ve prototip
atölyesi, Sivas-Divriği de uçak fabrikası ve
havacılık okulu tesisi kurdu.
1937 de Selahaddin Alan Beşiktaş-Hayrettin
iskelesinde Etüt Atölyesi, 1945 de Divriğ de Gök
Uçuş okulunu kurdu.
Nuri Demirağ Yeşilköy'de Şimdiki Atatürk Hava
limanı olan yerde havaalanı yaptırdı. İlk Paraşüt
imalatını da Nuri Bey bu tesisler de yaptı. THK na
65 adet Planör, 10 adet eğitim uçağı yapıp teslim
etti. Kendi geliştirdiği NUD- 36 modelinden 24
adet imal etti. Almanlar ile NUD-38 modeli uçak
geliştirdi. İmal edile uçakların şartnameye aykırı
olduğu iddiası ile uçaklar reddedildi. Mahkeme
bilirkişisi Nuri beyi haklı bulmasına rağmen davayı
kaybetti. İkinci dünya savaşında uçak yedek
parçası üretimi yapan tesis üretimi durdurdu.
İspanya, Irak ve İran'dan gelen Uçak taleplerine
hükümet engel oldu. Gök okulları kapatıldı.
Havaalanı istimlak edildi. Elde kalan uçaklar ise
devredilmeyip hurdacıya satıldı.!!
1940 yılından sonra THK Etimesgut Uçak
fabrikasını organize etti. Fabrikada ilk olarak
İngiliz Miles-Magister eğitim uçakları yapıldı.
1944 yılına kadar 30 uçak teslimatı yapıldı.
Kurulan tasarım bölümünde ise 6 Yük. mühendis,
4 mühendis ve iki ressam çalışmaktaydı. Yapılan
modeller: THK-3 Akrobasi planörü, THK-4 Okul
Planörü, THK-5 Ambulans uçağı, THK-7ve 9
Eğitim Planörleri, THK-11 Turizm uçakları. . . . . .
THK Uçak motorları fabrikası Gazi Orman
Çiftliği'nde kuruldu. Tesis önce Gipsy uçak motoru
yaptı. Kapasite altı çalıştığı için musluk, piston,
kuyu tulumbası vb. gibi birçok üretimi
gerçekleştirdi. 1950 yılında dönemin en büyük
hava tüneli kuruldu. AHT (Ankara Hava Tüneli).
1956 da Genelkurmaya devredildi. Depo olarak
kullanıldı. O yıllarda bu işlere genelde karşı duran
Demokrat parti iktidarı devam etmekteydi. Sürekli
uçak ithal eden hükümet nedeni ile yeterli siparişi
alamayan tesislerden 1952 de Uçak fabrikası ve
1954 da Motor fabrikası sessizce kapatılmaları
için Makine Kimya Kurumu'na devredildi.
Motor fabrikası 1955'de Türk Traktör fabrikasına
dönüştürüldü. Şimdiki ODTÜ-Ostim ara bağlantı
yolunun sağındaki fabrikadır.
Uçak fabrikası ise 1959 yılında üretimi durdurdu.
Yedek parça üreten tesis 1968 yılında Tekstil
makineleri fabrikasına dönüştürüldü. Yeri ise
Etimesgut eski Onkoloji Hastanesi karşısıydı.
Böylece bu iki fabrika derdest edilip kapanmış,
ABveD'li dostlarımızın isteklerini Demokrat Parti
harfiyen uygulamıştı. . . . . İşte Havacılık
TEKNOLOJİSİNİDE BÖYLE ISKALAMIŞIZ. . . !!!!!!!
Teknoloji karşıtları tarihin her döneminde
mevcuttur. Önemli olan onların eline güç
vermemektir. İşte Nükleer Teknolojiyi tartıştığımız
bu günlerde "o kafalar" yine çevremizdedir. Önemli
olan bizlerin etkin olması, yoksa kapı arkasında
konuşan korkaklar gibi olursak her teknolojinin
sonu aynı olabilir.
İşte Gazi'nin mesajı;
Efendiler,
Avrupa'nın bütün ilerlemesine, yükselmesine ve
medenileşmesine karşılık Türkiye tam tersine
gerilemiş ve düşüş vadisine yuvarlana durmuştur.
Artık vaziyeti düzeltmek için mutlaka Avrupa dan
nasihat almak, bütün işleri Avrupa'nın emellerine
göre yapmak, bütün dersleri Avrupa dan almak
gibi bir takım zihniyetler belirdi. Halbuki,
Hangi istiklâl vardır ki, ecnebilerin nasihatleriyle,
ecnebilerin planlarıyla yükselebilsin?.. Tarih böyle
bir hadiseyi kaydetmemiştir. Gazi Mustafa Kemal
Atatürk.
Muhterem milletime şunu tavsiye ederim ki,
sinesinde yetiştirerek başının üstüne kadar
çıkaracağı adamların kanındaki, vicdanındaki öz
cevheri çok iyi incelemek dikkatinden vaz
geçmesin". Gazi Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk
"...... altı devlet dünyanın dörtte üçü oluyor. Ve
bunların içinde nükleeri olmayan tek enayi biziz.
*Çünkü biz diyoruz ki çok zararlı nükleer.* Öyle
diyor bizim aydınlarımız. Aman ne kadar zararlı
bunların hepsi enayi ve bunların hepsi
nükleer". ......Atilla İlhan (İntibah Başladı s:15)
Yıllar geçer "o kafalar" pek de mutludurlar. Ancak
bu mutlulukları Özal ile sona erer. Bu işleri iyi
bilen bir başbakan 1982 de göreve gelir. 15 Mayıs
1984 yılında TAİ -TUSAŞ adıyla 160.000m2 kapalı
olan ve toplam 2.300.000m2 alana sahip fabrika
Ankara Akıncılar mevkiin de kurulurken aynı
esnada Eskişehir'de de TEİ motor fabrikası
kuruluyordu. Her iki fabrikada 1987 yılında
tamamlanıp üretime geçti. %49 si ABD'li Lockheed
Martin (Generel Dynamics) firmasına ait TAİ'nin
mevcut deneyimi; F-16 Savaşan Şahinler, CN-235
hafif nakliye uçakları, SF-260 eğitim uçakları,
Cougar AS-532 helikopterlerinin ortak üretiminin
yanı sıra, kendi tasarımı olan insansız hava aracı,
hedef uçağı ve zirai ilaçlama uçağı gibi ürün
geliştirme programlarını kapsamaktadır. T. Hava
Kuvvetleri için 232 adet F-16 üreten tesisi ayrıca
Mısır'a 46 F-16, 34 adet eğitim uçağı, 50 adet
nakliye uçağı (CASA CN-255) üretimi
gerçekleştirmiştir. Birçok uluslararası projeye dâhil
olan TAİ Airbus ve Boeing başta olmak üzere
çeşitli uçak firmalarına yardımcı sanayii olarak
çalışmaktadır. Toplam 278 adetlik F-16 üretimi
sırasında TAI yüksek bir kalite oranı yakaladı. 12
yıllık imalatta 29 sıfır hata, 3 adette mükemmel
uçak yapıldı. Şu ana kadar ABD de üretilen
4000'in üzerinde uçaktan sadece 9'unun
mükemmel uçak olduğu göz önüne alındığında
TAI'nin imalat kalitesinin ne kadar yüksek olduğu
ortaya çıkıyor. 12 Kasım 2000 yılında yapılan son
teslimat ile F-16 projesi tamamlandı. 12 Ocak
2005 yılında Yabancı hisselerin tamamı TUSAŞ
tarafından satın alınmış ve %100 yerli bir tesis
haline gelmiştir.
Atatürk 15 yıl daha yaşasaydı, tahminim
Türkiye'nin en az 3 uçak fabrikası ve 15/20
Nükleer Santralının olacağına adımdan daha çok
eminim. Gerçekler bizden Yorumlar sizlerden.
Yorumlar
Yorum Yaz